Hoe planten oesters zich voort?
Wist u dat een oester tweeslachtig is? Dit houdt in dat de oester over zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen beschikt en dus een hermafrodiet is. Omstandigheden als watertemperatuur beïnvloeden de geslachtswissel en kan meerdere malen plaatsvinden.
Oesters planten zich voort door middel van seksuele voortplanting. In de lente en zomer produceren oesters geslachtscellen. De mannelijke oesters produceren zaadcellen en de vrouwelijke oesters produceren eitjes. Zoals in onze Nieuwsflits 1 vermeld is er de creuse (Crassostrea gigas) en de platte oester (Ostrea Edulis). Bij de creuse geven de oesters de geslachtscellen vrij in het water te zien als witte wolkjes, dit wordt door kwekers “melken” genoemd. Het zaad van de mannelijke oesters bevrucht de eicellen van de vrouwelijke oesters buiten de oester en hieruit ontstaat een larve. De larve van de oester zweeft vervolgens in het water en ondergaat verschillende ontwikkelingsstadia. Uiteindelijk hecht de larve zich aan een geschikt oppervlak, zoals een rots of een ander hard oppervlak, en ontwikkelt zich tot een jonge oester. Bij de platte oester is het zo dat de vrouwelijke oester haar eitjes in de schelp vasthoudt en de spermacellen als het ware uit het water naar binnen pompt. Het vrouwtje houdt ongeveer vijf tot twaalf dagen de bevruchte eitjes vast en als ze deze uitstoot zijn ze al halverwege het larvestadium. De normale levensduur van een oester is ongeveer vijf tot 10 jaar.
De groei en kweek van de oester
De Chinezen hebben ongeveer drieduizend jaar geleden de oesterkweek ofwel oesterteelt uitgevonden. Zij sneden inkepingen in bamboestokken en deze werden in zee geplaatst zodat de larven zich direct konden hechten aan deze stokken. Tegenwoordig worden speciale collectoren in het water geplaatst waaraan de larven zich kunnen hechten en waar ze zich ontwikkelen tot kleine oesters. Ze groeien door voedingsstoffen uit het water te filteren en kalk op hun schelpen af te zetten. Na maximaal 18 maanden worden de oesters overgebracht naar geschikte groeiplaatsen zoals bijvoorbeeld kweekpercelen in (on)diep kustwater.
Er worden verschillende kweekmethoden gebruikt zoals bijvoorbeeld kweken op tafels in ijzeren zakken of hangend aan koorden. Dit duurt ongeveer 1 à 2 jaar. Gedurende deze periode worden ze regelmatig gecontroleerd en onderhouden zoals het schoonmaken van de schelpen en het regelen van voedselbronnen. Als deze kweekperiode is voltooid breekt de laatste fase aan ofwel de rijpingsfase. De oesters worden overgebracht naar ander water of bijvoorbeeld ‘claires’* zoals in Frankrijk, minder zout en rijker aan plankton. In deze fase gaat het om de smaak en het vlees van de oester, het versterken van de schelp en de kleur van de oester. De specifieke smaak van de oester is afhankelijk van de zee, de stromingen, het soort plankton, de bodemsoort, de nabijheid van het land en wat er op het land groeit en het klimaat.
De oesters blijven in het water tot er een order komt, waarna ze worden gesorteerd, verpakt en gedistribueerd.
In onze volgende nieuwsflits besteden we aandacht aan de maat en het gewicht van de oester en is een oester echt zo gezond!
*Claires zijn een soort oesterputten in de klei van oude zoutmoerassen. Deze claires staan in directe verbinding met de zee. Hierin worden de oesters gezuiverd, voller en vleziger, fijner van smaak en minder zout.